maandag 23 maart 2015

Evaluatie Snuffelstage.

Op 18 maart konden we in het Oosthonk terecht. Terwijl in de zaal naast ons werd gestemd voor de Provinciale Staten, en later geteld, hielden wij de evaluatie van mijn snuffelstage. Miranda de Kok, voorzitter van het bestuur, ontving ons hartelijk. Aanwezig: Gerard Jan, Willemijn, Karin, Marije, Joke, Riëlle, Joop en Ulbe. Helaas niet erbij: Jakob, Hermen, Hans en Annemieke.

In een ronde heeft iedereen verteld van het bezoek door hem/haar gebracht. Het waren allemaal positieve belevenissen. We konden nog eens delen hoe enthousiast en kundig diverse instanties en vrijwilligers in de Vogelbuurt aan het werk zijn. De mate waarin de deelnemers nu 'iets hebben' met de Vogelbuurt verschilt van persoon tot persoon.

Wat mijzelf betreft kon ik vertellen dat mijn interesse en betrokkenheid op de buurt door de stage zeker groter geworden. Zowel voor de mooie zaken als ook voor de moeiten die spelen. Die betrokkenheid wil ik graag vasthouden. Ook de contacten die zijn aangegaan ervaar ik als warm, waardevol en dus bruikbaar voor eventueel verdere bezigheid in de wijk.
We hebben ook nog een keer onze overtuiging gedeeld dat de Heer ook in deze buurt een Vader voor mensen wil zijn. Dat betekent dus ook dat wij ook aan het welzijn van deze mensen kunnen bijdragen.

Of dat ook gaat gebeuren en op welke manier is nog een vraag. We vertrouwen erop dat God daar in de loop van de tijd duidelijkheid in geeft. In dat vertrouwen op God zoek ik naar een juist keuze tussen diverse mogelijkheden. Daar hebben we ook over gesproken: bezig gaan vanuit de kerk of individueel? Nadruk op evangelisatie werk of concentreren op sociale actie? Aansluiten bij instanties of zelfstandig bezig gaan? Hoe en in welke mate samenwerken met de Ark. Allemaal zaken die in de loop van de tijd duidelijk zullen worden.
Ik ben blij met het advies om meer bekendheid aan mijn ontdekkingen en belevenissen te geven binnen de kerk. Dan kan die kerk ook beter meeleven en meebidden.

Ook deze avond hebben wij dankbaar gebruikt om Gods zegen over de mensen in deze wijk van Tiel vragen.

vrijdag 20 februari 2015

Ik heb nog een paar contacten tegoed – toch is vandaag het einde van mijn snuffelstage. Tijd voor een paar conclusies.
 
1                    Wat ben ik overal hartelijk ontvangen! Elke gesprek was open, eerlijk. Natuurlijk eerst even aftasten en kennismaken. Maar daarna ging het over de Vogelbuurt zelf. En ik voelde me heel erg welkom om aan al die initiatieven te ‘snuffelen.’ Ik ben echt blij met de contacten die ik heb opgedaan. Hopelijk zien en spreken we elkaar nog eens.

2                    De mensen van de kerk, die met me mee op stap gingen waren voor mij echt een stimulans! Dank jullie wel daarvoor. Het was gezellig. Jullie inbreng en hulp bij het luisteren en vragen heeft me geholpen. En het was leuk om ook jullie enthousiasme en betrokkenheid te zien groeien.

3                    De stage heeft mij persoonlijk verrijkt. Ik weet niet wat ervan komt, maar zo was het al goed: een duikje in de maatschappij, zien hoe mensen hun bestaan beleven, leren van professionals, bemoedigd worden door vrijwilligers.

4                    Kan ik conclusies formuleren over de Vogelbuurt zelf? Daar moet ik voorzichtig mee zijn. Het was immers niet meer dan snuffelen wat ik deed!
De Vogelbuurt oogt als een eenvoudige, rustige en nette wijk. De mensen leven hun leven en vinden dat prima. En zijn heel goede initiatieven en er wordt geïnvesteerd in een goed woonklimaat. Er zijn ook problemen, soms tussen (groepen) mensen onderling, soms achter de voordeur, in lek geval soms met het water… Misschien kunnen ze daar nog meer hulp gebruiken. Maar in elk geval niet van mensen die denken dat ze beter zijn of alles beter weten. Het belangrijkste is dat naar de mensen daar wordt geluísterd. Dat ze worden gezíen en dat ze serieus genomen worden. Zoals dat geldt voor alle mensen.

 Hoe nu verder?
            Ik zou het heel leuk vinden om deze stage in de Vogelbuurt te evalueren. Daarvoor probeer ik een avond te beleggen in het Oosthonk. Wat mij betreft is iedereen daar welkom om na te kaarten, maar ik stem de datum speciaal af met mijn medebezoekers. Wat lijkt het me leuk om met elkaar nog eens de ervaringen te delen en te kijken wat er voor de toekomst opborrelt. Jullie horen tijd en plaats van mij.

Tenslotte: iedereen die meegelezen heeft, of dat alsnog doet: bedankt voor de belangstelling.

Ulbe van der Meer

Tiel, voorjaar 2015-02-20

PS: hou deze site af en toe in de gaten. Wordt mogelijk vervolgd….

donderdag 19 februari 2015

Voor mijn idee heb ik nog minstens één blinde vlek: de jongeren in de Vogelbuurt. Heel fijn dus dat Mounir en stagiaire Yahmur ons daarover willen bij praten. Joke en ik kregen veel waardering voor het werk dat de jeugdwerker(s) in verschillende wijken van de stad doen. Hun geheim: heb respect voor de jongeren.

Mounir werkt voor 28 uur als jeugdwerker. Hij doet dat nu drie en half jaar. Er waren drie inloophuizen in Tiel: Naast Oosthonk ook in Westrooyen en in de Vier Gravinnen. De opkomst varieert van 4 tot een stuk of 15 jongeren. Die kunnen tafeltennissen, playstation, enz. Maar laatst hebben ze ook samen gekookt! 'Dat hoort bij de voorbereiding op een leven in de moderne maatschappij' legde Mounir hen uit.
De jongeren komen vanaf een jaar of 12. Vanaf hun 18e vinden ze zichzelf 'te oud'. Dan gaan ze voor werk, uitgaan, en soms voor 'gemakkelijk of moeilijk geld.' De leeftijdsgrens naar boven is 23. Want sommige jongeren hebben na een valse start juist dan hulp nodig.

De geluiden over culturele verschillen in volkswijken zijn bekend. Mounir en Yahmur kunnen dat ook best invoelen. Veel allochtone Nederlanders houden hier een leefstijl die te veel verschilt van de autochtone Nederlanders. Daar komt bij dat de individualisatie toch ook bij de nieuwe Nederlanders toeslaat. Het Suikerfeest bijvoorbeeld is bij jongeren minder een 'gemeenschapsfeest' dan vroeger. Ook was te merken dat jongeren van Turkse en Marokkaanse afkomst bij de inloopavonden niet makkelijk mengden.
Toch zijn deze feiten alleen maar meer aanleiding om met het werk onder jongeren door te gaan! Juist in deze tijd, waarin angst en onbekendheid toenemen. Wat leuk om te horen dat één van de jongeren het idee heeft om een sportmiddag voor 55 plussers te organiseren. Te hoog gegrepen? Maar niet geschoten is altijd mis....

Het is daarom te hopen dat het Oosthonk voor de jeugdwerker weer open gaat. Er is aan het nieuwe bestuur een verzoek gedaan om weer toegang te krijgen. Als tegenprestatie is aangeboden het honk schoon te houden of aan klein onderhoud mee te helpen. Afwachten of dat doorgaat. De jongeren zelf hebben de wethouder er nog om 22.30 uur over opgebeld! Volgens mij moet deze kans met twee handen worden aangegrepen - voor alle partijen goed.

De Ahmet Yesivi Moskee aan de Koornmarkt liep net vol voor het middaggebed toen Joop en ik er aankwamen. We hebben dus een kwartier gewacht onder het genot van een kopje thee voordat we aan het gesprek begonnen met Harun Kunt, de voorzitter van de Turkse Moskee. Ook de Imam was erbij en de heer Jaldiz, gepensioneerd en bewoner van de Vogelbuurt.

De Turkse gemeenschap in Tiel telt ongeveer 3000 mensen. 95 % daarvan is moslim (bijna allemaal Soenieten) en daarvan komen de mannen meer of minder naar het gebed. Er zijn 330 echte 'leden' die de contributie van 50 euro betalen. De Imam wordt betaald door de Turkse regering en komt voor 4 a 5 jaar hier wonen en werken.
Kinderen komen ook in de moskee, bijvoorbeeld op woensdag middag - tussen de 10 en 30 aanwezigen. Behalve les-volgen kunnen ze ook samen spelen en knutselen. De vrouwen komen in eigen afzonderlijke groepen samen, bijvoorbeeld thuis. Volgens mij is er ook in de moskee wel ruimte voor vrouwen die daar willen bidden.

De Turkse arbeiders kwamen vanaf de jaren 60/70 naar Tiel. Ze zijn over het algemeen tevreden over het leven hier. Dat geldt ook voor de ongeveer 30 huishoudens in de Vogelbuurt, zo'n dikke tien % van het aantal huizen daar. Ze hebben vooral goede herinneringen aan de begintijd. Toen waren de contacten met de Nederlanders beter omdat ze samen in de fabrieken werkten. Sinds die gesloten zijn is er een sterkere scheiding tussen de bevolkingsgroepen. Onze gesprekspartners vinden dat zelf ook jammer. Ze hebben het gevoel dat de Nederlanders afstandelijker zijn, ook naar elkaar toe. Terwijl de Turkse Nederlanders juist sterk op elkaar aantrekken.
Een ander probleem is de werkloosheid en ook een klein deel van de jongeren, die de schoolopleiding niet afmaakt. Ondanks deze moeite maakt de gemeenschap een zelfbewuste en vitale indruk.

Het was mooi om elkaar te spreken. Over en weer merken we dat we deze tijd spannend vinden. Goed om elkaar dan te ontmoeten en te spreken. Mooi ook om elkaar te vertellen over ons geloof. We kregen een heldere folder mee met uitleg over de Islam. Er was ook duidelijk interesse in het gereformeerde geloof (let op: niet 'orthodox' noemen, want dat is 'oosters orthodox.') Aan de hand van een uitleg van het avondmaal konden we de kern van het christelijk geloof en samenleven uitleggen.
We hebben contact gegevens uitgewisseld. Van beide kanten lijkt er enthousiasme om elkaar in het oog te houden. En in het hart, inshallah. 

woensdag 18 februari 2015

Ze zijn nog maar anderhalf "Present" in Tiel maar het enthousiasme is bewonderenswaardig. In het pand waar Klesteo is opgezet praat Wim Althuis Annemieke en mij bij over de vrijwilligers organisatie.

Het werkt als volgt: via het sociale netwerk raakt Present op de hoogte van bepaalde hulpvraag. Dat kan gaan om mensen die een klus in huis of tuin niet aankunnen, om taal - administratieproblemen, enz. Om te helpen werft Present (een groep) vrijwilligers. De doelgroep bestaat uit vluchtelingen, mensen met sociale achterstand, door armoede of handicap. De hulpvraag komt dikwijls uit dezelfde wijken als waar ook Dynamiek werkt. Maar waar die organisatie mensen uit dezelfde wijk met elkaar verbindt kan Present de doeners werven van buiten die wijken. Bijvoorbeeld in kerken, zangkoren, enz. Het gaat om duidelijk, eenmalige - of in lek geval tijdelijke hulpverlening. Maar als je het een keer gedaan hebt werkt het wel aanstekelijk. En contacten kunnen een blijvende verrijking zijn.

Wim constateert voor zijn organisatie tot nu toe een tamelijk smal netwerk in Tiel, in vergelijking met Geldermalsen of Culemborg. De bevolking lijkt hier ook een andere mentaliteit te hebben: er is veel sociale achterstand, in sommige wijken veel werkeloosheid en laag opleidingsniveau. Maar anderzijds nemen veel mensen daar zelf ook genoegen mee. 'Als ik mijn natje en droogje maar heb... en val me verder niet lastig.' De behoefte om verder te komen is er niet zo, of de mogelijkheden ontbreken gewoon. Allerlei concepten van de overheid, zoals 'de mondige burger', werken hier niet zo. Dat lijkt vooral ook zo te zijn in wijken als de Vogelbuurt.

Toch is Wim gedreven, vooral door het besef dat het om 'mooie mensen' gaat. Ook in deze tijd en plaats dringt toch bij veel mensen het besef door dat het niet alleen gaat om geld, geld, geld - maar dat we mogen samenleven als mensen. 'Ontschotten' vind ik een mooi nieuw woord daarvoor. Elk geslaagd project van Present doordringt hulp gevers en hulp ontvangers daarvan. Ook voor kerken is dat een goede ervaring. Zeker voor protestanten, die gewend zijn behoorlijk met het hoofd bezig te zijn (leer en belijden), is het stimulerend het geloof om te zetten in daden.

Tenslotte kregen we nog een rondleiding in Klesteo. Via de Voedselbank kunnen mensen hier terecht voor kleren en speelgoed. Om de zeven maanden kunnen ze setjes van drie stuks kleren per persoon uitzoeken. Het is allemaal keurig uitgezocht, gesorteerd en opgehangen door de vele vrijwilligers, die er ook deze middag rondlopen. In een speciale kamer hangt nette kleding voor bijvoorbeeld sollicitatie gesprekken. Dress to impress!  Annemieke en ik zijn vooral onder de indruk van deze gedreven helpers. Dat is net als bij al die andere mensen die ik deze weken ontmoet: mooie ervaringen. En we kunnen bij ze terecht voor advies en inspiratie.

De woonconsulent van Kleurrijk Wonen ziet de toekomst van de Vogelbuurt  'helemaal niet somber in.' En na ons rondritje door de wijk kunnen Jacob en ik het beamen: de corporaties hebben er veel energie in gestoken om er een nette leefomgeving van te maken. Het is geen vergelijking meer met tien jaar geleden.

We zijn te gast bij de voormalige Stichting Volkshuisvesting Tiel (SVT) - nu meegegaan in Kleurrijk Wonen. De 'conculega's' zijn de mensen van SCW, Stichting Christelijke Wooncorporatie. SVT bestond in 2010 honderd jaar. Het zijn vroeger artsen en andere welzijnswerkers geweest (ook kerkelijke diakonieën?) die het initiatief namen om de arbeiders aan goede woningen te helpen. De corporaties werden vervolgens 'zuilsgewijs' opgezet.

De consulent ziet de Vogelbuurt ook als een uitdaging. 'Je komt ambtshalve namelijk ook bij mensen achter de voordeur. Dan kom je ook echte nood tegen. Als de consulent 'sociaal beheer' heb je dan een signalerende functie. Je gaat zelf met mensen naar oplossingen zoeken maar kunt ook andere hulpverlenende instanties inschakelen. Op die manier kunnen mensen hun leven soms weer op de rit krijgen.
Verder hoor ik opnieuw wat anderen ook al vertelden: mensen leven in deze wijk behoorlijk op zichzelf. Dat is in andere buurten natuurlijk niet minder. De samenbindende organen zoals 'de fabriek', 'de kerk', 'de politieke partij' zijn verdwenen. Je kunt je afvragen: is dat o.k. verder? Of is daarmee ook iets belangrijks verloren gegaan? Aan alle initiatieven voor sociaal werk te zien: meer verbinding kan veel goeds doen. In praktische zin helpt de Woningcorporatie daar natuurlijk letterlijk aan mee: ze verschaffen de vele huurders in elk geval eenzelfde dak boven het hoofd!

Van Jacob leerde ik nog weer wat dingen die ik misschien al eerder heb gehoord maar niet had opgeslagen: Punt 1: Vóór de Magnificat, en ook vóór het kerkje in de schepenbuurt had de GKv onderdak in Oost, namelijk in de MULO, aan de Medelse straat. En 2: We hebben in de loop van de tijd al aardig wat verdiend aan de Vogelbuurt omdat we daar sinds jaar en dag het oud papier ophalen. Des te meer prikkelt de vraag: kunnen misschien we ook iets teruggeven...?




Mulo en oudpapier.

dinsdag 17 februari 2015

De Achtbaan aan de Meeslaan bestaat dit jaar 50 jaar. Er is in die tijd veel verandert. Het oude gebouw stond op instorten en heeft plaatsgemaakt voor een prachtige moderne school met heel veel open ruimte. Nog geen jaar is Mariëlle Jansen - Tielse van geboorte - directrice van deze RK school. En met ambitie. Ze vertelt erover aan Marije en mij onder genot van een kop koffie/thee.

Op de Achtbaan zit een groot deel van de kinderen uit de Vogelwijk, volgens mevrouw Jansen een typische Tielse volkswijk, met nogal wat Tielse namen. Er zijn ook leerlingen van ouders die vroeger in deze buurt woonden, vanuit een soort oude verwantschap. Opvallend daarnaast dat met name vooral (ex-) woonwagenbewoners de school juist kiezen vanwege de Rooms Katholieke achtergrond van de school. Verder is ongeveer 20% van allochtone afkomst (Op de Regenboog wel driekwart!). In de Vogelbuurt wonen uit die groep voornamelijk Turkse Nederlanders.

De school heeft 250 leerlingen. In samenwerking met de Regenboog en de Alexander is gekozen voor het concept 'brede school.' Op die manier betekent de school veel voor de wijk. De scholen bieden de kinderen ook buiten 'schooltijden' activiteiten aan: zoals dans - en muzieklessen (icm De Plantage), leesproject 'de Boekenbende',  en kooklessen (Superchefs). Zoals ik eerder vertelde staat de Achtbaan ook open voor activiteiten van Mozaïek en ook het zogenaamde wijkteam voor jongerenwerk is er thuis.

Vlak voor de school ontwikkelt de gemeente het Waterplein. Op de plek waar eerst de RK stond. Er is destijds gevraagd aan de bewoners of de toren van de kerk moest blijven staan, als 'aandenken'.  Dat vonden maar weinig bewoners nodig. Op mijn vraag 'wat de wijk volgens Mariëlle wel nodig heeft' geeft ze na enig nadenken een duidelijk antwoord: 'ze hebben het nodig dat er naar ze geluisterd wordt; dat ze gezien worden.' Alleen op die manier kunnen ze weer hart voor hun wijk krijgen. Dat is nodig wil je de problemen, die er ook in de wijk zijn, wilt aanpakken.
Als ik terugdenk aan ons bezoek krijg ik het idee dat op de Achtbaan mensen wel gezien en gehoord worden. Ik hoop dat ze rond het jubileum een mooi feest kunnen vieren, want ouders en kinderen enthousiast en hoopvol maakt voor de toekomst, ook van de buurt.